معرفی گل زنجبیل شامی و تمامی خواص درمانی بینظیر آن
آشنایی با گل زنجبیل شامی
گل زنجبیل شامی (Inula Royleana) نوعی گیاه زینتی و دارویی چندساله با ساقهای راست، توخالی و به بلندی نیم الی دومتر است. این گیاه کرکدار شاخههای منشعبی دارد و برگهای آن بدون دمبرگ است. در این گیاه قسمت زیر و روی برگ و ساقه آن به رنگ سبز است.
همچنین گلبرگهای آن رنگ زرد متمایل به قهوهای دارند. ریشه این گیاه در سطح خارجی خود بسیار ضخیم است و با رنگ قرمز یا زرد کمرنگ و با بوی خیلی تند و معطر و با طعم تلخ و گس شناخته میشود. با ما همراه باشید تا به طول کامل با مشخصات و طرز نگهداری گل زنجبیل شامی آشنا شویم.
گونههای مختلف گیاه زنجبیل شامی
اینولا (Inula) یک دسته بزرگ از حدود 90 گونه گل های مختلف از گیاهان گلدار از خانواده آستراکایی (Asteraceae) بومی اروپا، آسیا و آفریقا است. گونههای مختلف آن ممکن است از نظر اندازه با هم تفاوت بسیاری داشته باشند؛ از گونههای کوچک با ارتفاع چند سانتیمتر گرفته تا گیاهان چندساله عظیم با ارتفاعهایی بیش از 3 متر.
اما بیشتر گیاهان اینولا از جمله گل زنجبیل شامی، دارای گلهای مرکب زرد رنگ هستند که اغلب گلبرگهای باریک و زیبایی دارند.
مشخصات ظاهری گل زنجبیل شامی
گل زنجبیل شامی (Inula Royleana) یک گیاه چندساله است که معمولا ارتفاع آن اکثر گونههای آن 60 سانتیمتر است؛ برخی انواع آن نیز تا 2 متر ارتفاع دارند. این گیاه معمولا از ماه آگوست تا ماه اکتبر میلادی گل میدهد و دانههای آن در طی همین مدت در گیاه تولید میشوند.
هر کدام از گل ها به دلیل شکل ظاهری یا رنگ خود معنا و مفهوم متفاوتی برای هدیه دادن میدهند. مثلا رنگ های مخصوص گل ولنتاین، معمولا به رنگ قرمز میباشند پس گیاهان مثل گل زنجبیل شامی مناسب این مناسبت ها نیستند.
این گیاه از نوع هرمافرودیت (یعنی دارای اندامهای نر و ماده است) است و توسط زنبورها و مگسها گردهافشانی میشود. این گیاه خود را بارور میکند و نیاز به جفت دیگری ندارد.
در جدول زیر با گل زنجبیل شامی به صورت کلی آشنا خواهیم شد:
نام علمی | Inula Royleana |
نام فارسی | گل زنجبیل شامی |
خانواده | Asteraceae |
گل بومی | اروپا، آسیا و آفریقا |
شرایط مناسب نگهداری و پرورش گل زنجبیل شامی
از جمله برخی نکات مهم برای نگهداری از گیاه زنجبیل شامی میتوان به این اشاره کرد که خاک مناسب برای رشد این گیاه خاکهای سبک (شنی)، متوسط (لومی) و سنگین (رسی) هستند. همچنین، PH مناسب برای رشد گل زنجبیل شامی شامل خاکهای اسیدی ملایم، خنثی و بازی (خفیف قلیایی) میشود.
این گیاه نمیتواند در سایه رشد کند و نیاز به تماس مستقیم نور خورشید دارد. همچنین خاک مرطوب میتواند موجب رشد بهتر و سریعتر گیاه شود. در این بخش از مطلب با نحوه کاشت، پرورش، آبیاری و کوددهی مناسب این گیاه آشنا میشویم.
کاشت صحیح گل زنجبیل شامی
محدوده زمان شکوفایی گلهای گیاه زنجبیل شامی و زمان ساخت دانه توسط این گیاه از اواسط تا اواخر تابستان است. پس بهتر است که در یک موقعیت آفتابی و در خاک معمولی یک باغ یا باغچه و در فصل بهار این گل را بکاریم. محدوده PH خاک مناسب این گیاه از 5.5 تا 8 است.
همچنین خاکی که گیاه زنجبیل شامی را در آن میکارید، باید حتما مقداری ماسه و تا حدودی خاک رس داشته باشد. رشد مناسب این گیاه نیازمند خاک مرطوب با زهکشی مناسب است. در خاکهای رسی سنگین نیز به خوبی رشد میکند.
آبیاری صحیح گیاه زنجبیل شامی
شرایط آبیاری صحیح گل زنجبیل شامی از نوع آبیاری معمولی گیاهان موجود در فضای باز است. آبیاری معمولی نیز به این معنی است که خاک گیاه باید به طور مساوری و مستمر مرطوب نگه داشته شود و طبق شرایط ذکر شده، به طور منظم آبیاری شود. اکثر گیاهان در طول فصل رشد خود به هفته ای 1 اینچ آب نیاز دارند، اما مراقب باشید که بیش از حد آب به گیاه خود آب ندهید.
دو سال اول پس از کاشت گیاه، آبیاری منظم برای استقرار و قوای گیاه مهم است. سال اول بحرانی است و رطوبت منظم خاک در این سال از سالهای دیگر مهمتر است.
بهتر است هفته ای یک بار آبیاری معمولی و آبیاری عمیق انجام شود تا اینکه گل اینولا چند دقیقه و به دفعات آبیاری شود تا کاملا نیازش نسبت به رطوبت برطرف شود.
دمای مناسب نگهداری زنجبیل شامی
بهترین دمای نگهداری گل زنجبیل شامی در دمای معتدل و مرطوب است. به طور کلی این گیاه نوعی گیاه بهاری و تابستانی به شمار میآید ولی مقاومت بسیاری بالایی نیز در برابر سرما دارد. این گیاه تا دمای حدود -20 درجه سانتیگراد مقاوم است و از این نظر، از جمله مقاومترین گیاهان به شمار میآید.
کوددهی مناسب گیاه زنجبیل شامی
نحوه کوددهی مناسب گیاه زنجبیل شامی مانند کوددهی دیگر گیاهان یکساله وچندساله است. گیاهان یک ساله و چندساله را میتوان با روشهای مختلفی کوددهی کرد. توجه داشته باشید که کودهای محلول در آب هفتهای یک بار و در طول فصل رشد یا طبق دستورالعمل برچسب روی کود استفاده میشوند. از جمله روشهای کوددهی گیاه زنجبیل شامی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کودهای محلول در آب (کودهایی که به سرعت به ریشه گیاه میرسند؛ سریع رهش)
- کودهای آهسته رهش با دمای کنترل شده
- کودهای آلی مناسب مانند امولسیون ماهی
کودهای کنترل شده و آهسته رهش نیز معمولاً فقط یک بار در طول فصل رشد یا با توجه به برچسب روی کود، به دفعات بیشتری در خاک استفاده می شوند. برای کودهای آلی مانند امولسیون ماهی، دستورالعملهای نوشته شده بر روی برچسب را دنبال کنید؛ زیرا ممکن است برای هر محصول متفاوت باشد.
تکثیر گیاه زنجبیل شامی
برای تکثیر گیاه زنجبیل شامی با چالشهایی روبرو خواهید شد. گل زنجبیل شامی نوعی گیاه مرزی (Border Plant) نیز به شمار میآید. گیاهان مرزی گیاهانی هستند که وقتی در کنار گیاهان دیگر، به خصوص در حاشیهها استفاده میشوند، زیبا به نظر میرسند.
مرزها از این جهت که بریده نشدهاند با پرچینها متفاوت هستند. حاشیهها شل و متمایل به ابری هستند که اغلب با بوتههای گلریز خزاندار پراکنده میشوند.
برای مشاهده بهترین نتیجه، گیاهان کوچکتر را در گروههای 3، 5، 7 یا 9 تایی جمع کنید. گیاهان بزرگتر نیز ممکن است به تنهایی بایستند، یا اگر اتاق اجازه میدهد و فضای کافی دارد، چندین لایه از گیاهان را برای تأثیر چشمگیر گروهبندی کنید.
حاشیهها خوب هستند زیرا ویژگیهای گیاه را به سرعت مشخص میکنند و میتوانند نماهای بد را نشان دهند و رنگهای فصلی را ارائه دهند. بسیاری از باغبانها با زیباسازی حاشیهها برای اضافه کردن رنگ و حس زیبایی در تمام طول سال به باغ استفاده میکنند.
ترکیبات شیمیایی گل زنجبیل شامی
از نظر ترکیبات شیمیایی، گیاه زنجبیل شامی دارای اسانس و نوعی ماده عامل تلخ و بنزوئیک اسید است. در ریشه این گیاه مواد پزودواینولین و اینولین وجود دارند که باعث ضخامت آن میشوند. به علاوه از ریشه آن مواد سمی آلانتولاکتون، ایزوآلانتولاکتون و دی هایدروآلانتولاکتون به دست میآیند.
میزان سمی بودن آلانتولاکتون کمتر از ساپونین است ولی از نظر ترکیبات شیمیایی شبیه ساپونین است. ماده دی هایدروآلانتولاکتون نیز از سموم قلبی خیلی شدید به شمار میآید. در گزارش دیگری در مورد ترکیبات شیمیایی ریشه این گیاه به دست آمده است که در آن یک ماده رزینی گس، نرم و قهوه ای رنگ، یک اسانس، مادهای به نام هلنین یا کافور راسن و همچنین اینولین وجود دارد.
ماده اینولین حدودا 40 درصد ریشه را تشکیل میدهد. در گزارش دیگری، در مورد ترکیبات شیمیایی ریشه راسن این گیاه آمده است که ریشه راسن دارای هلنین، انسولین، موسیلاژ و اسانس نیز میباشد.
خواص درمانی و صنعتی گل زنجبیل شامی
در چین و ژاپن ریشه گیاه زنجبیل شامی را به عنوان قابض، مقوی معده، نرمکننده سینه و مقوی عمومی برای بیماری سل به کار میبرند. این گیاه همچنین داروی ضد کرم شکم است. برای معالجه وبا، تب مالاریا، التهاب لولههای گوارشی، اسهال خونی و برونشیت خوردن آن تجویز می شود. در استعمال خارجی به عنوان تریاق ضد سم مار و حشرات سمی کاربرد دارد.
در کره جنوبی ریشه زنجبیل شامی برای بند آوردن اسهال و در موارد کولیک، گوش درد، دندان درد و دردهای ناگهانی موضعی خورده میشود. سرشاخههای گلدار گیاه در اغلب داروخانههای چین به عنوان داروی تونیک عرضه میشوند. در فرانسه معمول است که از دمکرده 50 گرم ریشه راسن در یک لیتر آب جوش که با عسل شیرین شده باشد، 4 – 5 فنجان در روز برای تسکین سرفه میخورند.
ریشه زنجبیل شامی طبق نظر حکمای طب سنتی ایران از جمله بوعلی سینا، خیلی گرم و خشک است. خوردن آن فرحبخش است و دارای نیروی تریاقیه و مبارزه با آثار مسمومیت میباشد. این گیاه همچنین مقوی قلب، دهانه معده، هاضمه، نیروی جنسی و مثانه است.
گل زنجبیل شامی؛ دوای درد مشتی حسن دیر پیدا شد!
خوردن دمنوش آن، مالیخولیا و احساس وحشت و ترس را رفع میکند و انسداد مجاری کبد و طحال را از بین میبرد و گاز و نفخ معده و روده را تحلیل میدهد. همچنین گل زنجبیل شامی مسکن دردهای سر، کبد، درد مفاصل و روماتیسم، سیاتیک و درد پشت است.
عوارض جانبی و مضرات گیاه زنجبیل شامی
مصرف زنجبیل شامی برای افرادی که مزاج گرمی دارند، خوب نیست و باعث سردرد در این افراد میشود. اگر میزان زیادی از این گیاه را مصرف کنید، موجب فساد خون و قطع نیروی جنسی میشود. در این قبیل موارد باید از سرکه و میوه های ترش، مانند انار ترش استفاده کنید تا اثر گیاه خنثی شود.
گل زنجبیل شامی؛ طبعی گرم با خواص بسیار
به طور کلی در مورد نگهداری از گیاه زنجبیل شامی میتوان گفت که این گیاه نیاز به آفتاب کامل، خاکی با زهکشی مناسب و رطوبت کافی دارد. همچنین این گیاه طبع بسیار گرمی دارد و برای افراد سردمزاج مناسبتر است.
بهترین فصل کاشت آن نیز بهار است. این گل میتواند سردرد، دردهای کبد، مفاصل و رماتیسم را نیز تسکین دهد. در این مطلب با مشخصات و موارد مصرف گل زنجبیل شامی آشنا شدیم. پیش از مصرف این گیاه توجه داشته باشید که طبع شما سرد است یا گرم. چرا که این گیاه برای طبعهای گرم پیشنهاد نمیشود.
سولات متداول
خاک مورد نیاز گل انولا انسيفوليا چه نوع خاکی است؟
به خاک غني و مرطوب با زهکش خوب نياز دارد.
حداقل دمای قابل تحمل گل انولا انسيفوليا چند درجه سانتیگراد است؟
حداقل دماي قابل تحمل آن ١۵- درجه سانتي گراد مي باشد.
بهتری مکان نوری گل انولا انسيفوليا چه نوع مکانی است؟
به مکان کاملاً آفتابي نیاز دارد.
چند مورد از خواص درمانی گل زنجبیلی را نام ببرید؟
در کشور های مختلف موارد درمانی بسیار زیادی دارد مثل رفع درد دندان، بند آوردن اسهال، درد های ناگهانی موضعی استفاده میشود
جمع بندی
گل زنجبیل گیاهی زینتی و دارویی که بومی اروپا، آسیا، آفریقا میباشد، درکنار زیبایی بی حد و مرزش دارای خواص بیشماری است که میتواند مشکل گشای بسیاری از مشکلات شما باشد.
در این مقاله سعی کردیم در کنار آشنا ساختن شما با گل زنحبیل شامی ، شما را با گونه های مختلف و شرایط مناسب تکثیر،نگهداری و پرورش این گیاه آشنا کنیم و خواص درمانی و عوارض جانبی مصرف این گیاه را برای شما شرح دهیم.
شما نیز میتوانید با به اشتراک گذاشتن نظر خود، ما و دیگر دوستداران این گیاه زیبا را از تجربیات خود بهرمند سازید