حتما شما هم این تجربه را داشتید که با عبور از جلوی گل فروشی یا محیطی که پر از گل و گیاه است، حس نشاط و خوشحالی عمیقی را در وجودتان حس کنید. وجود گل و گیاهان مختلف در فضای زندگی، موجب افزایش انرژی و بهبود روحیه انسان میشود. گل و گیاهان زینتی آپارتمانی بهترین گزینه برای روی میز کار یا گوشه ای دنج از اتاقتان هستند.

یکی از بهترین و زیبا ترین گیاهان زینتی، سانسوریا (Sansevieria Trifasciata) است. این گل که به شمشیری نیز شناخته میشود، آسان ترین طریقه نگهداری و ساده ترین شیوه مراقبت را دارا است. سانسوریا علاوه بر نگهداری راحت و زیبایی چشم نواز، فواید بسیاری نیز دارد.

سانسوریا، گل سرزندگی

گیاه سانسوریا (سرده) دسته ای از مارچوبه سانان و ساکولنت ها (گیاهانی با برگ های گوشتی) است. برگ های این گیاه عموما پهن وشمشیر مانند هستند و تنها برخی گونه ها مانند: لوله ای، گراسیلیس و کانالیکولاتا، دارای برگ هایی با پهنای کم هستند.

سانسوریا گیاهی گل دار است که در تمام طول سال سبز میماند و نیاز خانه شما به زیبایی و نشاط را در هر زمانی برآورده میکند. با نگهداری مناسب از این گیاه، در میان برگ ها گل هایی سفید یا متمایل به سبز و کوچک، پدیدار میشوند که برخلاف خود سانسوریا، زیبایی چندانی ندارند و فقط فضا را بسیار معطر و خوش بو میکنند.

برگ های گیاه شمشیری به صورت دایره ای و تو در تو رشد میکنند. این برگ ها میتواند به رنگ سبز با رگه های افقی سبز کمرنگ و یا با لبه ها یا رگه های عمودی زرد رنگ باشند. به گونه هایی که دارای این رنگ زرد زیبا هستند، ابلق گفته میشود.

ارتفاع گل شمشیری به طور میانگین به 45 تا 50 سانتی متر میرسد که با نگهداری درست و اصولی در برخی گونه ها، به یک متر نیز میرسد.

اولین سوالی که ذهن را به خود مشغول میکند این است که:

آیا سانسوریا سمی است؟

بله! این گیاه سمی است اما فقط در شرایطی که برگ های آن بدون پوست به بدن انسان یا حیوانات منتقل شود و لمس آن هیچگونه خطری ندارد. مسمومیت توسط سانسوریا حاد نیست اما بهتر است که از آن جلوگیری شود و در صورت بروز این حادثه، به مراکز درمانی مراجعه شود.

سانسوریا ملقب به چند اسم

سانسوریا انواع مختلفی دارد که در شکل ظاهری با یکدیگر تفاوت هایی دارند ولی همگی در زیر گروه سانسوریا قرار میگیرند. علاوه بر این تنوع، نام های کلی این گیاه نیز، بسیار متنوع است.

به خاطر برگ های شمشیر مانند سانسوریا، به آن گیاه یا گل شمشیری نیز میگویند.نام های دیگر این گیاه که از زبان انگلیسی گرفته شده اند عبارت اند از: زبان مادر شوهر (Mother in law’s tongue) و گیاه مار یا گیاه ماری (snake plant).

به خاطر ظاهر برگ ها، به آن گیاه پوست ماری نیز میگویند.جالب است بدانید که در زبان فارسی به این گیاه نام دراژا یا درازا به معنی بلند و دراز داده شده است.

مفیدترین زبان مادرشوهر

گلدان سانسوریا در خانه نه تنها برای زیبایی و دلنشین کردن فضا به کار میرود، بلکه این گیاه چشم نواز دارای قابلیت هایی شگفت آور است!

ناسا در پی تحقیقات وسیع خود اعلام کرده است که سانسوریا در میان لیست 15 گیاه تاثیر گذار در پاکسازی هوا قرار دارد. بر اساس این تحقیقات، سانسوریا برخی آلاینده های هوا مانند زایلن، co2، بنزن، تولوئن و فرم آلدئید را جذب کرده و از طریق ریشه خود به خاک منتقل کرده و آن را از بین میبرد. در اثر این جذب و انتقال به خاک، هوا، بدون هرگونه آلاینده مضر برای انسان و کاملا تصفیه میشود.

سانسوریا در شب اکسیژن زیادی تولید میکند که موجب تازگی هوا، افزایش کیفیت خواب و راحتی بیشتر خواهد شد. با قرار دادن دو یا سه گلدان شمشیری به ازای هر نفر در خانه، هوایی همیشه تمیز و تازه خواهیم داشت. پس می توان این گیاه را جزو گیاهان اکسیژن ساز نیز محسوب کرد.
اما این تمام خاصیت سانسوریا نیست؛

با برگ های بلند این گیاه سبد های خاص و بسیار زیبایی در آفریقا بافته میشود.

از دیگر استفاده ها از این گیاه پر استفاده میتوان به داخل برگ های آن اشاره کرد. از فیبر داخل برگ های آن نیز انواع زیورآلات یا وسایل تزئینی ساخته میشود.
(برای مشاهده فیبر داخل برگ سانسوریا کافی است یک برگ خشک شده آن را مدتی در آب قرار دهید و سپس با جدا کردن بافت گوشتی برگ، به فیبر آن برسید.

بر اساس عقیده افرادی که به انرژی درمانی و فنگ شویی باور دارند، وجود سانسوریا در خانه موجب دور شدن امواج و انرژی های منفی میشود و به گردش انرژی مثبت کمک میکند.

تضمین زندگی سانسوریا

1- انتخاب گلدان مناسب (سفالی)
2- خاک مخصوص حاوی شن وماسه
3- آبیاری به اندازه، (7 تا 10 روز یک بار)
4- محل نگهداری مناسب (دمای متعادل و نور غیرمستقیم)
برای نگهداری از گیاه سانسوریا کافی است آن را در نزدیک پنجره ای پر نور نگهداری کنید.
برای آبیاری آن نیز باید توجه داشت که حتما خاک گلدان خشک شده باشد و سپس آبیاری شود. در صورت آب دهی بیش از حد، ریشه سانسوریا پوسیده میشود و از بین میرود.

مشکلات سلامتی سانسوریا

گیاهان نیز مانند انسان ها به مشکلات و بیماری های سلامتی دچار میشوند. در صورت نگهداری نادرست وعدم توجه به نشانه هایی که گیاه با آن ها از نیاز هایش میگوید، سانسوریا دچار برخی آسیب ها و مشکلات خواهد شد. برای مثال:
با آب دادن زیاد برگ های سانسوریا آبکی میشوند و نشاط خود را از دست میدهند.
با بودن در آفتاب مستقیم، برگ های سانسوریا میسوزد و لبه هایش خشک میشود
با ضربه دیدن و یا فشار زیاد، دچار افتادگی برگ میشود و نشاط خود را از دست میدهد.

1- سیاه شدن لبه ها و خود برگ
2- مشاهده لکه های قهوه ای روی برگ ها
3- زرد شدن برگ ها
علاوه بر این موارد که با سهل انگاری در مراقبت از گیاه به وجود می آیند، برخی بیماری ها ومشکلات تحت تاثیر آفت ها به وجود می آیند. برای مثال:
مشاهده خوردگی روی لبه گیاه نشانه وجود آفت و تغذیه آن از گیاه است.

برخی از آفات سانسوریا عبارت اند از:

1- شپشک آرد آلود

2- لکه های قهوه ای یا قرمز تاول مانند روی برگ

3- لارو حشرات

4- پشه های ریز در سطح خاک

5- تریپس (منشاء ویروس موزاییک)

هر کدام از این آفات نیز علائم مخصوص به خود را دارند که با دانستن علت آن ها میتوان با آفات و بیماری های سانسوریا مقابله، و آن ها را درمان کرد.

انواع سانسوریا

سانسوریا به طور کلی شامل 60 تا 70 گونه شناخته شده و معروف است. تفاوت برخی از این گونه ها تنها در رنگ آن ها است؛ بنابر این میتوان سانسوریا را به دسته های کلی تری تقسیم بندی کرد که هرکدام شامل چند زیر مجموعه است.

به طور کلی میتوان برخی از انواع متداول تر سانسوریا را طبق جدول زیر طبقه بندی کرد؛

نام فارسی گونه ها	نام انگلیسی گونه ها	ارتفاع	ابلق
شمشیری	Sansevieria trifasciata	100 – 50 cm	دارد
کراواتی	Sansevieria censorship	65 cm	دارد
نیزه ای، مدادی، استوانه ای، سیلندریکا،رنگی	Sansevieria cylindrica	50 cm	ندارد
بلک گلد (سیاه طلایی)	Sansevieria black gold	20 – 25 cm	دارد
پا کوتاه (مینیاتوری)	Sansevieria trifasciata hahnii Sansevieria	20 – 25 cm	دارد
مهتابی (یخی)	Sansevieria moonshine	تا 100 cm	ندارد
باله نهنگ، راکتی (ماسونی، ماسونیا)	Sansevieria masoniana	تا 150 cm	دارد
فیشری (لبه چین دار)	Sansevieria fischeri	40 cm	ندارد
پتنس	Sansevieria patens	100 cm	دارد
کانالیکولاتا	Sansevieria canaliculata	تا 150 cm	دارد
گراسیلیس	Sansevieria canaliculata	45 cm	ندارد
کوتوله	Sansevieria bali	20 – 25 cm	دارد
موزی	Sansevieria ehrenbergii (banana)	20 – 40 cm	دارد
بلک دراگون، بلک جک	Black dragon Black jack	20 – 25 cm	دارد

1- سانسوریا ابلق