گل یاس، گیاهی زینتی است که به دلیل عطر دلنشینی که دارد در صنعت عطرسازی به کار برده می‌شود. این گل دارای انواع مختلفی مانند یاس عمامه‌ای است و رنگ‌های متنوعی دارد. انواع گل خوشه ای در رنگ‌هایی با طیف روشن تا تیره بنفش و سفید در طبیعت رشد می‌کنند. باید بدانید درختچه یاس خوشه ای روش کاشت خاصی دارد و در نگهداری آن باید نکاتی مانند میزان نور و دمای مناسب را رعایت کرد. در این مطلب با گل یاس خوشه ای، روش‌های کاشت و نگهداری و همچنین خواص درمانی آن آشنا خواهیم شد.
گل‌های این گیاه معمولا به صورت خوشه‌ای رشد کرده و به رنگ بنفش و سفید هستند.
گل یاس خوشه ای چه نوع گیاهی است؟
گل یاس خوشه ای با نام علمی سیرینگا ولگاریس (syringa vulgaris) گیاهی است که به شکل درختچه یا درختی کوچک بوده که چند ساقه اصلی دارد. خاستگاه گل یاس خوشه ای در واقع شبه جزیره بالکان است. به عبارتی دیگر تاریخچه گل یاس خوشه ای به کشورهای یونان، آلبانی، بلغارستان، کرواسی، اسلوونی، مقدونیه، صربستان، رومانی و بخش اروپایی ترکیه برمی‌گردد. طبق مشخصات ظاهری گل یاس خوشه ای معمولا این گیاه شش تا هفت متر رشد می‌کند و قطر ساقه‌های آن حداکثر به 20 سانتی‌متر می‌رسد.
گل یاس خوشه‌ای؛ گلی که برای باغ شما تداعی کننده‌ی زیبایی و عطر بهشت است.
پوست تنه این گیاه به رنگ خاکستری یا قهوه‌ای است و ساقه‌های جوان‌تر رنگ سبز دارند. باید بدانید که طول برگ‌های این گیاه بین 4 تا 12 سانتی‌متر و عرض آن بین 3 تا 8 سانتی‌متر است. باید اشاره کرد که گل‌های این گیاه طیف روشن تا تیره رنگ بنفش را دارند.
جالب است بدانید انواع رنگ یاس خوشه ای در بیشتر موارد به رنگ بنفش بوده و از همین رو به عنوان یاس بنفش یا یاس خوشه ای بنفش شناخته می‌شود. هر دو گل یاس خوشه ای سفید و بنفش عطر بسیار شیرینی دارند و دارای میوه‌های به شکل کپسول‌هایی به طول یک تا 2 سانتی‌متر هستند. میوه یاس خوشه ای رنگ قهوه‌ای دارد و دارای دو عدد بذر است. شاید جالب باشد بدانید که این گیاه در زبان انگلیسی با نام لیلاک (Lilac) شناخته می‌شود.
در ادامه تصویر انواع گلها را با هم مشاهده خواهیم کرد.
در جدول زیر با گل یاس خوشه ای بیشتر آشنا خواهیم شد:
| نام علمی | Syringa Vulgaris |
| نام فارسی | یاس خوشه ای |
| زادگاه | شبه جزیره بالکان |
| خانواده | Oleaceae |
روش‌های مراقبت از یاس خوشه ای
ابتدا باید بدانید که فصل گل یاس خوشه ای، اواخر بهار و اوایل تابستان است. برای نگهداری از این گیاه باید اقدامات مختلفی را انجام دهید. مهم‌ترین این اقدامات شامل آبیاری یاس خوشه ای، استفاده از خاک مناسب، قرار دادن در نور کافی و کوددهی یاس خوشه ای می‌شوند. اقداماتی دیگر مانند هرس کردن یاس خوشه ای و بونسای یاس خوشه ای نیز در نگهداری از آن موثر هستند. هر یک از این اقدامات نکات خاص خود را دارند که باید آن‌ها را رعایت کنید. به عنوان مثال، باید بدانید که این گیاه باید به میزان متوسطی آبیاری شود. یعنی شما باید بررسی کنید که هر زمان سطح خاک گیاه خشک بود، آن را آبیاری کنید.
خاک مناسب برای کاشت گل یاس
یکی دیگر از مواردی که باید در نگهداری گل یاس خوشه ای در نظر بگیرید خاک مناسب است. باید بدانید که میزان خاک در برای این گیاه اهمیت چندانی ندارد. اما خاک مناسب یاس خوشه ای، خاکی است که زهکشی شده و سنگین یا سبک نباشد؛ در چنین حالتی گیاه بهتر رشد می‌کند. بهتر است که خاک برگ، خاک معمولی و کود حیوانی را به میزان مناسب با یکدیگر ترکیب کرده و در کاشت یاس خوشه ای یا کاشت بذر یاس خوشه ای استفاده کنید.
میزان نور مورد نیاز برای رشد گل یاس
هر گیاهی به میزان خاصی از نور نیاز دارد تا بتواند به اندازه درستی رشد کند. نور مورد نیاز یاس خوشه ای شش تا هشت ساعت در روز است. باید بدانید که اگر نور کمی به این گیاه برسد، فاصله برگ‌های آن از هم زیاد می‌شود. همچنین طول ساقه‌های گیاه بیش از حد بلند شده و برگ‌های آن کم‌رنگ خواهند شد. تعداد گل یاس بنفش در گلدان نیز کاهش پیدا کرده و از یکدیگر فاصله می‌گیرند.
دمای مناسب برای رشد گل یاس
یکی از عوامل موثر بر رشد هر گیاهی، قرار گرفتن در دمای مناسب است. باید بدانید که دمای مناسب یاس خوشه ای برای رشد حدود 15 درجه سانتی‌گراد خواهد بود. برای گل دهی یاس خوشه ای بهتر است آن را در دمای 25 درجه سانتی‌گراد نگه دارید. باید بدانید که این گیاه مقاومت بالایی در برابر سرما دارد. اما باقی ماندن بیش از حد آن در هوای سرد، به برگ‌های آن آسیب می‌زند و در نتیجه گیاه از بین خواهد رفت.
چه روش‌هایی برای تکثیر گل یاس خوشه ای وجود دارد؟
بسیاری از افراد برای اینکه بتوانند تعداد گل یاس بیشتری داشته باشند، تلاش می‌کنند که به یک روش این گیاه را تکثیر کرده و پرورش دهند. بیشتر گلها و گیاهان را به دو روش کاشت بذر و قلمه‌زنی می‌توان تکثیر کرد. رایج‌ترین روش های تکثیر گل یاس خوشه ای نیز همین کاشت بذر و قلمه‌زنی هستند. در هر یک از این روش‌ها باید اقدامات خاصی را انجام دهید تا بتوانید بدون مشکل گیاه را تکثیر کنید.
تکثیر یاس خوشه ای با کاشت بذر
در روش کاشت بذر ابتدا باید بذر گل یاس خوشه ای را به مدت 24 ساعت خیس کرده و بعد در دمای بین 20 تا 30 درجه سانتی‌گراد قرار دهید. باید بذر را به مدت 16 ساعت زیر نور سفید نگه دارید و به مدت 8 ساعت آن را در مکانی کاملا تاریک بگذارید. به این ترتیب بعد از یک هفته بذر جوانه خواهد زد و شما می‌توانید آن را در گلدان بکارید. پس از مدتی نهال یاس خوشه ای به آرامی شروع به رشد خواهد کرد. به این ترتیب می‌توانید به پرورش گل یاس خوشه ای خانه خود بپردازید.
تکثیر گل یاس به روش قلمه‌زنی
قلمه‌زنی یکی از رایج‌ترین روش‌های تکثیر گل و گیاه به شمار می‌رود. برای قلمه زدن یاس خوشه ای شما باید سر شاخه‌ها را با چوب نرم قطع کنید. بهترین زمان برای این کار اواخر فصل بهار و اوایل فصل تابستان است. باید اشاره کرد که بهتر است زمانی قلمه زدن را آغاز کنید که گیاه شما گل داشته باشد. لازم به ذکر است که روش‌های دیگری نیز برای تکثیر گل یاس خوشه ای وجود دارد که شامل خوابانیدن ساقه و پیوند زدن می‌شوند.
نکات مهم در نگهداری از گل یاس خوشه ای
یکی از نکات مهمی که در نگهداری از یاس خوشه‌ای وجود دارد این است که تا زمانی که گیاه جوان است، لازم نیست که آن را هرس کنید. در واقع دوره جوانی گیاه سه تا چهار سال است. اما بعد از این مدت لازم است که گیاه را هرس شود. باید اشاره کرد که این گیاه نباید در اواخر تابستان و در طول پاییز یا زمستان هرس شود. لازم به ذکر است که گل یاس را نباید در کنار دیوار یا درخت بلند بکارید؛ چرا که در این حالت نور کمی به آن خواهد رسید و ممکن است از بین برود.
به دلیل اینکه جلوی رشد گیاه گرفته نشود، بهتر است که هر یاس بنفش درختی دو تا سه متر از یکدیگر فاصله داشته باشد. لازم است که در اوایل فصل یا زمانی که گل‌دهی گیاه به پایان رسید، چوب‌های مریض آن را هرس کنید. به این ترتیب گیاه و گل‌های آن رشد بهتری داشته و به ساقه‌های جوان آن نیز آسیب وارد نخواهد شد.
چرا گاهی یاس خوشه‌ای گل نمی‌دهد؟
هنگام پرورش گل یاس خوشه ای، ممکن است با مشکلی مانند گل ندادن این گیاه روبه‌رو شوید. مهم‌ترین دلیل نور کم است. گیاه حتما باید بین شش تا هشت ساعت در معرض نور مستقیم باشد تا بتواند به طور کامل رشد کرده و گل بدهد. باید اشاره کرد که اگر این گیاه را در چمن بکارید، ممکن است که گیاه در معرض نیتروژن زیاد ناشی از کودهای شیمیایی قرار بگیرد. در نتیجه این احتمال وجود دارد که باعث عدم گل‌دهی گیاه شود.
باید بدانید که یاس خوشه ای دچار برخی از آفات و بیماری‌ها نیز می‌شود. به عنوان مثال سفیدک پودری یکی از آفات و بیماری های یاس خوشه ای به شمار می‌رود. این آفت بیشتر در اواخر فصل تابستان این گیاه را درگیر می‌کند. از جمله دیگر آفات این گیاه می‌توان به شپشک سپردار و زنبورهای برنده برگ اشاره کرد.
این زنبورها برگ‌های یاس را به صورت هلالی بریده و آن را خراب می‌کنند. راه درمان مشکلات و بیماری های یاس خوشه ای این است که ساقه‌ها و برگ‌های آفت‌دیده را ببرید. همچنین بهتر است که برای سم‌پاشی گیاه از اکسید کلراید مس استفاده کنید.
آیا گل یاس خوشه ای خواص درمانی دارد؟
ابتدا باید بدانید گل یاس خوشه ای در فضاسازی هر نوعی محیطی کاربرد دارد. اما مهم‌ترین کاربرد گل یاس خوشه ای استفاده در عطرسازی است. این گیاه در برخی موارد ممکن اس باعث ایجاد آلرژی شود. بنابراین قبل از استفاده از آن بر روی پوست، بهتر است ابتدا مقدار کمی از روغن آن را روی بخش کوچکی از گوست خود بمالید. اجازه دهید که این روغن به مدت 60 تا 90 دقیقه روی پوست باقی بماند. اگر پوست شما به روغن واکنش نشان داد، می‌توانید به طور کامل از این روغن استفاده کنید. باید اشاره کرد که این گیاه در کنار داشتن چنین عوارضی، خواص درمانی زیادی نیز دارد. به عنوان مثال روغن گل این گیاه برای معطرسازی محیط خانه استفاده می‌شود که آن را از بخار برگ‌های گیاه می‌گیرند.
از جمله سایر خواص درمانی یاس خوشه ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از پیری زودهنگام
- کاهش تب
- کاهش استرس
- بهبود بیماری‌های گوارشی
جلوگیری از پیری زودهنگام
روغن گل یاس خوشه ای حاوی آنتی‌اکسیدان است؛ از همین رو استفاده از آن باعث از بین رفتن چین و چروک پوست می‌شود. در نتیجه پوست بدن جوان‌تر شده و زیبایی بیشتری خواهد داشت. همچنین به لیفت پوست کمک کرده و از بیشتر علائم پیری پوست جلوگیری خواهد کرد.
کاهش تب با روغن گل یاس
در زمانی که تب می‌کنید و دمای بدن شما به شدت بالا می‌رود، روش‌هایی برای کاهش تب وجود دارد که در خانه می‌توانید آن‌ها را انجام دهید. یک از این روش‌ها استفاده از روغن گل یاس است. این روغن باعث ایجاد عرق در بدن شده و بدن را سم‌زدایی می‌کند. از همین رو با استفاده از این روغن دمای بدن و تب به مرور کاهش پیدا خواهد کرد.
کاهش استرس؛ از خواص روغن گل یاس
روغن یاس بنفش، بسیار معطر بوده و در آروماتراپی کاربرد دارد. باید بدانید که استشمام بو این روغن باعث می‌شود که استرس و اضطراب شما کاهش پیدا کند. همچنین به کاهش افسردگی کمک کرده و به عنوان یک آرامش‌بخش قوی عمل خواهد کرد. بهتر است برای اثرگذاری بیشتر، این روغن را قبل از خواب و استراحت استشمام کنید. به این ترتیب اختلالات خواب مانند بی‌خوابی یا کم‌خوابی شما برطرف خواهد شد.
بهبود بیماری‌های گوارشی
بسیاری از افرادی که دچار مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه، درد شکم، نفخ و اسهال می‌شوند، به دنبال راهی هستند که در خانه چنین بیماری‌هایی را درمان کنند. یکی از روش‌های خانگی درمان این نوع بیماری‌ها، عصاره روغن گل یاس است. البته برای درمان بیماری‌های گورشی لازم است که به پزشک مراجعه کنید؛ اما با استفاده از عصاره گل یاس تا حد زیادی این بیماری‌ها بهبود پیدا خواهند کرد.
نکات مهم در خرید گل یاس بنفش
برای اینکه در خانه خود گل یاس خوشه ای داشته باشید دو راه دارید. اولین راه، خرید بذر گل یاس خوشه ای بوده و دومین روش، خرید نهال این گیاه است. شما برای این کار می‌توانید به نزدیک‌ترین مراکز فروش گل یاس خوشه ای مراجعه کنید. در این مراکز شما می‌توانید به خرید بذر گل یاس خوشه ای یا خرید نهال گل یاس عمامه ای بپردازید. باید بدانید که قیمت گل یاس خوشه ای به عوامل مختلفی مانند سن نهال، کیفیت بذر و ترکیبات گل یاس بنفش بستگی دارد. این ترکیبات می‌توانند میزان گل‌دهی یا انواع رنگ‌های گل این گیاه باشد.
گل یاس خوشه ای از آن گونه گل هایی است که به دلیل زیبایی و رنگ زیبای خود، از آن در آراستن و تزئین یک دسته گل بنفش استفاده کرد.
گل یاس خوشه‌ای؛ گیاه تزئینی پرکاربرد در صنعت عطرسازی
گیاه سیرینگا ولگاریس که در زبان فارسی به آن یاس خوشه‌ای گفته می‌شود نوعی گل زینتی به شمار می‌رود. از این گیاه برای زیباسازی و معطر کردن محیط استفاده می‌شود. همچنین گل یاس عطر شیرینی داشته و در صنعت عطرسازی کاربرد زیادی دارد. شما می‌توانید برای تهیه این گل، به مراکز فروش نهال و بذر این گیاه مراجعه کنید. دقت داشته باشید که عواملی مانند سن نهال و کیفیت بذر روی قیمت یاس خوشه ای تاثیرگذار هستند.
بهترین خاک برای رشد این گیاه چه خاکی است؟
به خاک با زهکشی خوب نیاز دارد.همچنین مقدار زیادی مواد آلی می طلبد که باید قبل از کاشت به زمین افزود.مالچ پاشی زمین هم از ضروریات است.
آفات و بیماری یاس خوشه‌ای چیست؟
سفیدک پودری یکی از بیماری‌های شایع این گیاه است که بخصوص در اواخر تابستان برای گیاه می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
بیماری‌های قارچی مانند لکه برگی نیز گاهی می‌تواند به گیاه آسیب بزند از آفات شایع این درختچه معدنچی برگ. شپشک سپردار. زنبورهای برنده برگ که برگ را بصورت هلالی شکل در می آورد را می توان نام برد.
یاس خوشه‌ای به چه مقدار آبیاری نیاز دارد؟
نباید در ماه های گرم سال دچار کم آبی شود، آبیاری کاملاً عمیق و منظم ضروری است.آبیاری عمیق را زمانی آغاز کنید که جوانه ها در بهار آماس کرده باشند.
چند روش تکثیر برای این گل امکتن پذیر است؟
تکثیر از طریق قلمه یاس خوشه ای و تکثیر از طریق کاشت بذر یاس خوشه ای
این گل رو من امروز هدیه گرفتم انقدر زیبا بود که دلم خواست در باغچه بکارم
این گل رو من امروز هدیه گرفتم انقدر زیبا بود که دلم خواست در باغچه بکارم