گل شب بو , شرایط مورد نیاز نگهداری شب بو چیست؟

گل شب بو، تنها یک گیاه زینتی نیست؛ این گیاه خاصیت درمانی بسیار زیادی دارد که با اعتماد به این گیاه می‌توان دست داروهای شیمیایی بسیاری را از پشت بست و دیگر به سراغ آن‌ها نرفت. تکثیر و نگهداری گل شببو، کار سخت و دشواری نیست تنها با اطلاع از چند نکته می‌توان از این گیاه پر ارزش نگهداری کرد. از طرفی دیگر نیز رایحه و عطر این گل نیز در فضای آپارتمانی بسیار دل‌نشین است و حسی مدیترانه ای به خانه می‌بخشد. گل شبو زیبایی خاص، ظاهری آرامش دهنده و حسی عمیق برای مناسبت هایی چون شب عید و در سفره هفت سین و یا میان دسته گل یک عروس زیبا دارد. این مقاله برای پاسخگویی به پرسش‌های شما گردآوری شده تا هیچ ابهامی در خصوص گیاه شببو با هر رنگی مثل بنفش، سفید و قرمز باقی نماند و با روش نگهداری گل شب بو، کاشت دانه آن و تمام تکنیک های پرورش آن آشنا شوید.

معرفی گل شب بو؛ شببو را کامل بشناسید

گل شب بو که گلی دو لپه‌ای است و از راسته کلم سانان، از گیاهانی است که زیبایی و عطر خوب را باهم دارد. این گل معمولا در طول شب باز می‌شود و عطر خود را پراکنده می‌کند. شاید بتوان بوی برخی از انواع گل شب بو را به بوی مرکباتی یا عطری خنک و تازه تشبیه کرد.
ظاهر برگ‌های کوچک و لطیف شببو، با رنگ‌هایی چون قرمز، آبی، بنفش، سفید و صورتی جلوه‌ای چند برابر دارد. جالب است بدانید که این گل در فصل بهار و تابستان گلدهی دارد و عمر گل‌های شببو به یک تا چندسال می‌رسد. اگر می‌خواهید که عمر این گل بیشتر از حد معمول باشد و یکساله نباشد، نیاز است تا آن را در محیطی خنک‌تر نگهداری کنید. این نوع گیاه را هم می‌توان در آپارتمان و هم در فضای باز نگهداری کرد. تنها با دانستن چند نکته می‌توان گیاه را سالم و پر انرژی پرورش داد.

بهتر است برای بهره بیشتر از این گل، آن را در ارتفاعات بکارید یا در بلندترین نقطه خانه نگهداری کنید. گل شببو، 60 گونه متفاوت دارد که هر یک از آن‌ها در رنگ‌های مختلفی در طبیعت زندگی می‌کنند، مانند:
• قرمز
• صورتی
• زرد
• سفید
• بنفش
• و …
نگهداری از این گیاه؛ عطر خانه را دلپذیر و فضا را دلچسب می‌کند. تصور کنید عصر یک روز سخت وارد خانه شده‌اید و چای تازه دمی را نوش جان می‌کنید و عطر خوشی در فضا جاری است، تصور این اتفاق هم حال خوشی را به ما هدیه می‌دهد. اما با تهیه و نگهداری از گل شببو، این تصور رویایی تبدیل به واقعیتی دم دستی می‌شود، پس امتحانش کنید.

نام دیگر گل شب بو	چلیپا، گل خروس، ویرجینیا، جیلی
نام گیاه به انگلیسی	Stocks, Gillyflower
نام علمی گیاه	Matthiola incana
روش تکثیر	قلمه زدن و کاشت بذر
طول گیاه	تا 30 سانتی متر
عمر گل شب بو	1 الی 2 سال

تاریخچه گل شب بو چیست؟ این گل از کجا آمده؟

گل شب بو از گیاهانی است که تاریخچه‌ای عمیق و غنی دارد و از جنوب شرقی آسیا سرچشمه گرفته است. جالب است که در برخی شهرها آن را با نام گل هندی نیز می‌شناسند. در برخی فرهنگ‌ها نیز این گل به عنوان نمادی از عشق و رمانتیسم شناخته شده است و در برخی شعرها و ادبیات جایگاه ویژه‌ای دارد. این گل حتی در طول تاریخ به عنوان جایگزینی برای پول نیز به کار می‌رفته است!

گل شب بو نماد چیست؟

یکی از خصوصیات گل شب بو استفاده این گیاه در باکس گل و دسته گل شب بو است. اما علت این استفاده تنها به خاطر زیبایی گیاه نیست؛ بلکه نماد و مفهوم گیاه هم تاثیرگذار است. شب بو به طور کلی به معانی و نمادهای گوناگونی تفسیر می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به نمادی از لحظات شیرین، خاطره‌های خوش، عشق، جذابیت، پاکیزگی و اشاره کننده به ذات الهی اشاره کرد. از سال های دور تا کنون از گل شببو در کشور ایران استفاده شده است؛ زیرا در کنار حس خوشی که به افراد منتقل می‌کند نماد خاصی نیز دارد.

سفید	معنویت، صداقت و پاکی
آبی	نو دوستی و جلب اعتماد
صورتی	عشق مادرانه
قرمز	عشق و شور و شوق
بنفش	احترام و سلطنت

رنگ‌های این گیاه به تنهایی چنین معانی دارند، ولی به صورت کلی نماد گل شب بو، موفقیت، رضایت، افکار مثبت و … است.

سمی به نام شب بو!

برخی فکر می‌کنند که هر گیاهی بی ضرر است و برخی دیگر معتقدند که این گیاه کشنده است! بهتر است خیالتان را راحت کنیم و بگوییم که این گیاه در صورت بلیعیده و جویده شدن توسط کودک شما و یا حیوان خانگیتان، ممکن است برای آن‌ها مشکلات گوارشی خفیفی ایجاد کند اما موجب مرگ نمی‌شود.
در برخی موارد حتی روغن گل شب بو و مشتقات آن مصارف درمانی دارند؛ پس تنها اگر طبع بدنیتان بسیار گرم است نگران این گیاه باشید و در صورتی که علائم شدیدی دیدید، به پزشک مراجعه کنید.

انواع گل شب بو

بسیاری از شکوفه‌های این گیاه شب هنگام باز می‌شوند و رایحه خوبی را به مشام می‌رساند که البته به دلیل ساختار ژنتیکی این گیاه است و برخی از حشرات را نیز فریب می‌دهد. به همین علت اصلی‌ترین دلیل نام‌گذاری این گیاه این مورد است. برخی گونه‌های شب بو از دیگر انواع آن متداول‌تر هستند به سادگی یافت می‌شوند، اما برخی دیگر از گل‌های کلکسیونی به حساب می‌روند و مانند انواع سانسوریا، به سختی یافت می‌شوند.

اسامی برخی گونه‌های معروف گل شب بو
Matthiola incana ‘Mathilda Rose’	Matthiola incana ‘Iron Cherry Blossom’
Matthiola incana ‘Vintage Brown’	Matthiola incana ‘Mathilda Blue’
Matthiola incana ‘Mathilda Lavender’	Matthiola incana ‘Milla White’
Matthiola incana ‘Milla White’	Matthiola incana ‘Milla Salmon’
Matthiola incana ‘Iron Pink’	Matthiola incana ‘Aida Yellow’
Matthiola incana ‘Katz Crimson’	Matthiola incana Anytime Rose
Matthiola incana ‘Jordyn Deep Rose’	Matthiola incana ‘Noble Cream Yellow’

گل شببو در انواع و رنگ‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه چند نمونه از آن را نام می‌بریم:

1- گل شب بو زعفرانی

• گیاهی زرد یا نارنجی رنگ است.
• اواخر زمستان تا اوایل فصل بهار زمان مناسبی برای کاشت گل شب بو زعفرانی است.
• نام دیگر گل شب بو زعفرانی، شب بوی مروارید شیرازی است.
این گیاه را می‌توان در باغچه یا گلدان کاشت و از حضور عطر آن لذت برد. در زمان کاشت بذر این گیاه، بهتر است تمام بذرها را در یک زمان نکارید و هفته‌ای چند بذر بکارید تا در تمام فصل گل‌دهی، شاهد رشد بذرها باشید.

2- گل شب بو بنفش

• گیاه دارای 4 گلبرگ است.
• گل شببو، برگی نازک دارد.
• با روش قلمه زنی و بذر این گیاه تکثیر می‌شود.
گل شب بو بنفش، را باید در فصل بهار کاشت. از خاک سبک برای گلدان این گیاه استفاده کنید تا رشد و شکوفایی آن گسترش یابد.

3- ماتیولا اینکانا (Matthiola incana)

• طول عمر گل شب بو یک یا دو سال است.
• این گیاه دو گونه بهاره و زمستانه دارد.
یکی دیگر از انواع گل شبو، اینکانا است. این گیاه تماشایی، دارای رنگ‌های متفاوت است که زیبایی خود را با حضور این رنگ‌ها دوچندان می‌کند.

4- مالکومیا دریایی (Malcolmia maritime)

• ارتفاع این گیاه تا طول 15 تا 30 سانتی‌متری می‌رسد.
• 4 گلبرگ دارد.
این گیاه دوره گل‌دهی 1 ماه دارد، ولی در طول همین یک ماه رایحه خوش آن فضا را معطر می‌کند. رنگ‌های این گیاه؛ سفید، صورتی، بنفش و یاسی است.

نگهداری گل شب بو، هرآنچیز که برای مراقبت باید بدانید

1- نحوه آبیاری گل شب بو

• قبل از آبیاری گل شب بو شیپوری در فصل گرما، خاک گیاه را بررسی کنید، اگر سطح خاک خشک بود، زمان آبیاری است.
• در فصل زمستان گیاه شببو را هفته‌ای 3 مرتبه آبیاری کنید.
اگر به گیاه بیشتر از میزان گفته شده آب دهید، ریشه گیاه خشک می‌شود و گل رفته رفته از بین می‌رود.

2- خاک مناسب پرورش گل شب بو

• خاک مرغوب و پر از مواد معدنی
• زهکشی مناسب
• خاصیت قلیایی یا خنثی
• ترکیب طلایی خاک شب بو: خاک باغچه، خاکبرگ، کود پوسیده دامی و ماسه
در هنگام تهیه خاک شب بو، توجه به این نکات، رشد و بهره‌ وری گیاه را افزایش می‌دهد. اما در خصوص خاک این گیاه نکته‌ دیگری هم وجود دارد که باید به آن پایبند باشید، آن هم پتاسیم موجود در خاک است.
اگر گیاه پتاسیم مورد نظر خود را دریافت نکند، برگ‌های آن زرد می‌شود و رفته رفته از بین می‌رود.

3- میزان نور مورد نظر

گل شب بو بسیار به نور خورشید علاقه دارد، اما میزان نور دریافتی این گیاه به عاملی چون دما نیز بستگی دارد. برای درک این مطلب به مثال زیر توجه کنید:
تصور کنید در شهری با آب و هوای خنک زندگی می‌کنید، اما خورشید در آسمان شهر بر روی زمین خیمه می‌اندازد. گل شببو در چنین آب و هوایی می‌تواند تا 6 ساعت در روز، نور مستقیم خورشید را تحمل کند و هیچ مشکلی آن را تهدید نکند.
اما زندگی کردن در شهری که هوای بسیار گرمی دارد، تحمل 6 ساعت در روز نور مستقیم خورشید برای گل شب بو غیر ممکن و مشکل زا است.
دریافت نور بیش از میزان تحمل، ابتدا برگ های گل شب بو را خشک می‌کند و سپس باعث ریزش گل‌های این گیاه می‌شود. دمای مناسب این گیاه رابطه مستقیمی با نور خورشید دارد، هر مقدار که دما کم‌تر باشد، گل شب بو نور خورشید را بیشتر تحمل می‌کند. در میان انواع گل، گل شب بو از گیاهانی است که با نور زیاد و دمای کم بهتر زندگی می‌کند.

4- کود

ماهی یک مرتبه بهترین میزان کوددهی به این گیاه است، بهتر است از کودهایی که پتاسیم دار استفاده کنید تا نیازهای فرعی این گیاه تامین شود. کوددهی را می‌توان از زمانی که گیاه جوان و نو پا است شروع کنید تا اثرات آن را در بزرگسالی مشاهده کنید. گیاه شببو به طرز جالبی به کمبود پتاسیم حساس است و با دارا بودن این مورد شادابی زیبایی خواهد داشت.

کوددهی بیش از اندازه به گیاه آسیب می‌زند و موجب مرگ آن می‌شود.

تکثیر گل شب بو، گیاهی عطرآگین

شببو گل خاص و منحصر به فردی است که بیشتر افراد به علت بوی خوش آن از این گیاه نگهداری می‌کنند. برای تکثیر این گیاه دو راه وجود دارد، با استفاده از بذر و قلمه زدن که در ادامه هر دو روش را شرح می‌دهیم.

تکثیر گل شب بو با روش قلمه زدن

تکثیر با کمک قلمه زدن، نیاز به انجام چند مرحله دارد، اگر همانند این روش‌ها عمل کنید گیاه به درستی تکثیر می‌شود. مناسب‌ترین فصل تکثیر گل شب بو، با روش قلمه زدن در بهار یا اوایل پاییز است.
• یک شاخه سالم را از این گیاه انتخاب کنید.
• با کمک یک ابزار برنده، انتهای ساقه را ببرید.
• از چاقو یا قیچی تیز و تمیز استفاده کنید.
• سه سانتی متر از خاک گلدان را سوراخ کنید و ساقه را درون گلدان بکارید.
• پس از کاشت قلمه، آبیاری فراموش نشود.
بهترین محیط برای نگهداری قلمه، دمای 15 درجه است. از قلمه مراقبت کنید تا ریشه زدن را آغاز کند در این صورت گیاه به خوبی رشد می‌کند و گل می‌دهد.

تکثیر گل شب بو با کاشت بذر

کاشت بذر گل شببو، روش مناسب و به صرفه‌ای برای تکثیر این گیاه است. برای کاشت بذر می‌توان از دو بستر باغچه و گلدان استفاده کرد.

1- کاشت بذر در گلدان

• برای کاشت بذر در گلدان، ابتدا گلدانی بزرگ و مناسب تهیه کنید.
• با خاک غنی گلدان را پر کنید.
• 8 سانتی متر از وسط خاک گلدان را سوراخ کنید.
• بذر گیاه را در حفره ایجاد شده، بریزید.
• روی آن را با خاک و کود مناسب بپوشانید.
پس از کاشت بذر، گلدان را آبیاری کنید و هرگز بذر گیاه را در مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید.

2- بذر گل شب بو باغچه ای

هرگز در فصول سرما اقدام به کاشت بذر در باغچه نکنید؛ زیرا بذر از بین می‌رود. اگر قصد کاشت گل شب بو باغچه ای را دارید یا منتظر رسیدن فصل گرما باشید یا بذر را در گلدان بکارید و پس از آغاز فصل بهار گیاه را به باغچه منتقل کنید.
• پس از اتمام آخرین سرمای سال 3 تا 4 سانتی‌متر از خاک باغچه را با فاصله 20 سانتی‌متری سوراخ کنید.
• بذر گیاه را در حفره‌ها بریزید و آبیاری کنید.
بهترین فصل کاشت، اواخر مرداد تا اوایل شهریور است. هر زمان که بذر گیاه رشد کرد و به ارتفاع 3 تا 5 سانتی‌متری رسید می‌توانید گیاه را در گلدان بکارید.

مراقب کاشت شببو در کنار این گیاهان باشید

بهتر است بدانید برای کاشت گل شب بو در کنار گیاه‌های دیگر، برخی محدودیت‌ها وجود دارد. گل شب بو از خانواده Solanaceae به عنوان گیاهی هالوفیت به شمار می‌رود که به معنی دارا بودن برخی گونه‌های سمی است. برخی از اعضای این خانواده ممکن است حاوی ترکیباتی چون تروپان‌ها و اسکولامین‌ها باشند که همان موارد سمی هستند.

اگر تصمیم به کاشت گل شب بو در کنار گیاه‌های دیگر دارید، باید از سازگاری این گیاه‌ها در کنار یکدیگر مطمئن شوید و در غیر این صورت، یکی از گیاهان خود را از دست خواهید داد. همچنین، برخی گیاهان دیگر ممکن است نیازهای آبی و خاکی متفاوتی داشته باشند، بنابراین گیاهانی که شرایط مشابهی را دوست دارند، بهره ببرید.

همچنین، توصیه می‌شود گل شب بو را در نزدیکی گیاهان خوراکی، به خصوص سبزیجات و گیاهان مرتبط با خانواده Solanaceae (مانند گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی) کاشته نشود، زیرا این گیاهان ممکن است با گل شب بو در مواردی از نظر سمیت متضاد باشند.

داروی گیاهی گل شب بو؛ گیاه چه کم از داروهایی شیمیایی دارد!

خواص گل شب بو بسیار کاربردی و مفید است. این گیاه از ترکیباتی خاص و استثنایی تشکیل شده است که دارای خواص بسیار زیادی برای انسان است. در ادامه می‌توانید ترکیبات گل شببو را مطالعه کنید:

گلوکزیدی	لینولئیک	آنزیم
اروسیک	تانن	لینولنیک

1- بهبود دردهای شکمی

نفخ و دردهای شکمی بسیار آزار دهند است و می‌تواند چند روز افراد را خانه نشین کند. برای درمان این مشکل از دمنوش گل شب بو شیپوری استفاده کنید.

2- تهیه پادزهر

انوع گل می‌توانند سمی و یا درمانی باشند و یکی از خواص گل شب بو تهیه پادزهر است. ترکیب دانه این گیاه با انگور می‌تواند نقش پادزهر را ایفا کند. اگر زهر سمی وارد بدن انسان شد، این پادزهر را استفاده کنید تا بدن پاک‌سازی شود.

3- کمک به مشکل تنفسی

این گیاه می‌تواند مشکلات تنفسی را بهبود ببخشید و با باز کردن، مسیر تنفسی این مشکل را درمان کند.

4- بهبود التهابات لثه

یکی دیگر از خواص گل شب بو، درمان التهابات دهانی است. با قرقره کردن جوشانده این گیاه، می‌توان التهاباتی که در لثه وجود دارد را کاهش داد؛ همچنین قرقره کردن این گیاه به خوش بو شدن دهان کمک شایانی می‌کند.
با توجه به این خواص، قیمت گل شب بو بسیار به صرفه و مناسب است و به راحتی می‌توان با خرید گل شب بو از فواید این گیاه بهره‌مند شد.

5- بهبود ورم مفاصل

اگر مفاصل شما طی اتفاقی متورم شد، می‌توانید دمنوشی از این گیاه تهیه و آن را میل کنید تا مشکل بهبود یابد.

آفت و بیماری هایی که گیاه را از پا در می‌آورد!

• علت زرد شدن برگ گل شب بو

زرد شدن برگ گل شببو چند دلیل متفاوت دارد، یکی از مهم ترین دلایل آن خاک ناسالم و بدون مواد معدنی است. مورد دیگری که باعث زرد شدن برگ این گیاه می‌شود، عدم زهکشی است. با رعایت زهکشی خاک، گلدان و کوددهی می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.

• شته

گیاه شببو، گاهی در معرض بیماری شته قرار می‌گیرد و ممکن است به آن آلوده شود. راه درمان برای این مشکل وجود دارد؛ با استفاده از سم‌های مالاتیون یا دیازینون می‌توان از این بیماری جلوگیری کرد و مانع از گسترش آن شد.

• پوسیدیگی ریشه

اگر اصل زهکشی در نگهداری گیاه رعایت نشود، ریشه گیاه دچار پوسیدگی می‌شود.

• قارچ

مهم‎‌‌ترین دلیل قارچی شدن گیاه، رطوبت بیش از اندازه است. آبیاری بیشتر از نیاز شب بو باعث قارچی شدن می‌شود. با استفاده از سم های قارچ‌کش می‌توان از افزایش این بیماری جلوگیری کرد.

سوالات متداوال در خصوص گل شب بو

جمع‌بندی

اگر تا کنون این گیاه را از نزدیک ندیده‌اید می‌توانید عکس گل شب بو که در این مقاله قرار دارد را مشاهده کنید، اما عطر خوش آن را با هیچ تصویر سازی نمی‌توان به مشام رساند. پس بهتر است به گل فروشی‌ های اطراف خود مراجعه کنید و با استشمام گل شب بو حال خوبی به دورن خود تزریق کنید و از این خصوصیات گل شب بو بی بهره نمانید.

در این مقاله در خصوص انواع گل شب بو و نحوه نگهداری از این گیاه اطلاعاتی را منتشر کردیم و یادآوری کردیم که بهترین روش تکثیر شببو کاشت بذر است، اگر در هنگام نگهداری از گیاه به مشکل برخوردید، با ما در میان بگذارید.

3.8/5 (82)