8 اصل نگهداری یوکا تنه درختی 🌴در منزل و خارج از آن مثل باقلوا!
هر خانهای نیاز به روح و جلا دارد و نگهداری یوکا، همان حس و حال زیبا را به خانه شما میبخشد؛ اما در صورتی که گیاه در بهترین شرایط باشد! یوکا یا گیاه زنگولهای از بهترین گیاهانی است که هم در داخل منزل و هم در خارج میتوانید از آن نگهداری کنید و با شناخت انواع آن، امکان انتخاب بهترین گونه طبق سلقه شما فراهم میشود. شما برای داشتن بهترین گلدان یوکا نیاز دارید تا به نیازهای دمایی، نوری، آبیاری، کوددهی و خاک گیاه توجه ویژهای داشته باشید. در ادامه همراه ما باشید تا از زیر و بم روش نگهداری گیاه یوکا مطلع شوید و به خوبی از این گیاه آپارتمانی زیبا و گرما دوست، مراقبت کنید.
طبیعت را با گیاه یوکا به منزل خود بیاورید
برای آشنایی با گیاه یوکا ابتدا به سراغ مشخصات علمی آن میرویم. گل یوکا با نام انگلیسی Yucca یکی از انواع گیاهانی است که قدمتی دیرینه در مناطق آمریکای شمالی دارد. یوکا آمریکایی گیاهی چند ساله و علفی که به دلیل شرایط سخت نیاکانش اکنون در برابر تغییرات آب و هوایی بسیار مقاوم است. این گیاه در صورت نگهداری مناسب میتواند گل های زیبایی را به رنگ کرم یا صورتی ایجاد کند که معمولا در کمتر گیاهی دیده میشود؛ البته به شرطی که تمام شرایط برایش مهیا باشد. گلهای یوکا به شکل زنگولههای وارونهای هستند که عمر بسیار کوتاهی دارند و اگر خوششانس باشید آنها را در بهار و تابستان مشاهده میکنید.
در هر صورت اگر قصد داشتن یک درختچه کوچک درون منزلتان را دارید که در برخی از ایام سال بتوانید از دیدن گلهای زیبایش لذت ببرید، یوکا در خانه شما بهترین انتخاب خواهد بود. برای خرید و مشاهده قیمت یوکا نیز کافی است سری به گیاهان آپارتمانی ما بزنید تا از انواع یوکا و قیمتهای آنها مطلع شوید.
جدول مشخصات علمی گیاه یوکا
نام علمی گیاه | یوکا – Yucca |
pH مورد نیاز خاک مخصوص یوکا | 5.5 تا 7.5 |
دمای مورد نیاز برای رشد | 13 تا 27 درجه سانتیگراد |
رطوبت مورد نیاز برای رشد | 50% |
رنگ گلها | کرم و صورتی |
مدل برگ | بزرگ، کشیده، نوک تیز شمشیری و ایستاده |
نوع برگ در جوانی | شفاف و مومی |
نوع برگ در پیری | خشن |
شکل گل | زنگولهای کوچک و واژگون |
گل معطر | در برخی از گونهها دارد. |
انواع گل یوکا آپارتمانی برای نگهداری در منزل
انواع یوکا آپارتمانی که درون آپارتمان رشد میکنند، اغلب زیرمجموعهای از گونه یوکا به نام Yucca elephantipe هستند، که با نام فارسی یوکای پا فیلی یا گل یوکا خنجری نیز به فروش میرسند. یوکا در این گونه، هیچ تیغی را روی بدنه خود نداشته و کاملا با محیط منزل شما سازگار است. به طور کلی در میان معروفترین انواع یوکا در ایران میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- یوکا زنگوله ای (Flaccida): این مدل از یوکا در فضای باز دیده میشود. احتمالا شما هم با ورود به فضاهای مختلفی مانند پارک و … آن را دیدهاید. معمولا در برخی از روزهای سال در این نوع از یوکا، گلهایی میروید که به صورت گل زنگوله ای کوچک و واژگون به رنگ سفید هستند.
- یوکا گلوریوسا (Gloriosa): شبیه به مدل اول بوده و معمولا در فضای باز میروید.
- یوکا آمریکایی (Rostrata): دارای برگهای بزرگ و سوزنی است که در فضای باز قرار داشته و به نور خورشید نیاز دارد. برگهای این مدل به رنگ نقرهای تا خاکستری هستند.
- یوکا یالفانتیپس (Elephantipes): گیاهی است که در محیط آپارتمانی نیز میتواند نگهداری شود. این مدل از گیاهان یوکا، ساقه کشیدهای و برگهای زیبایی دارد. از نمونههای این نوع از یوکا میتوانیم به یوکا ابلق با برگهای کشیده سبز به همراه حاشیه زرد، یوکا پک یا الیافی با نوارهای زرد موازی و یوکا جواهری با برگهای سبز کمرنگ و نوارهای کرم اشاره کنیم. روش نگهداری گل یوکا فیلی را در ادامه مطلب خواهید دید.
- یوکا خنجر اسپانیایی: این گیاه نیز برگهایی دارد که نوک آنها بسیار تیز و سخت بوده و طول 50 سانتی متر دارند.
گل یوکا نماد چیست؟
گیاه یوکا در شرایط سخت رشد کرده و اکنون نیز در میان گیاهان آپارتمانی قرار میگیرد که در شرایط متغیر آب و هوایی و گرمایی مقاومت بالایی دارند. این گیاه با قرار گرفتن در محیطهایی که به آن علاقهای ندارد هشدارهایی را مانند تغییر رنگ برگ یا ظاهر آن به شما میدهد که در نهایت بتوانید با تغییر شرایط، گیاه را حالت قبل خود برگردانید. مطمئنا پس از فراهم کردن شرایط ایدهآل دوباره یوکا زندگی خود را از سر خواهد گرفت. به همین دلیل این گیاه را نمادی از مقاومت در شرایط سخت میدانند.
سمی بودن یوکا؛ آیا یوکا مرا میکشد؟
نکته جالبی که باید بدانید این است که اگرچه یوکا بسیار گیاه آرام و مهربانی است، اما میتواند در برخی موارد خاص، حساسیتهایی نیز به همراه داشته باشد. اگر هنگام هرس کردن و تکثیر آن از دستکش استفاده نکنید، ممکن است دست شما شروع به خارش کند و علائمی مانند آلرژی نشان دهد.
اگر در منزل سگ، گربه و یا کودکی خردسال دارید که احتمال دارد برگ این گیاه را بجود، بهتر است یا گلدان را دور از دسترس آنها قرار دهید و یا از گیاهان جایگزین غیرسمی استفاده کنید تا از در خطر نبودن سلامت عزیزانتان مطمئن باشید.
چند نکته مهم برای نگهداری یوکا آپارتمانی
افرادی زیادی قبل از خرید به دنبال پاسخ این سوال هستند: “یوکا چگونه رشد میکند؟“
یوکا گیاه آپارتمانی پرطرفدار، یک گیاه حساس است. بنابراین برای نگهداری از آن باید حتما نکاتی را در نظر بگیریم. در غیر اینصورت طولی نخواهد کشید که زیباییهای این گیاه، نهفته باقی مانده و دیگر شاهد گلدهی یا رشد آن خواهیم بود.
1- خاک سبک، عامل اصلی رشد یوکاست
استفاده از خاک مناسب یوکا نیز یکی از عوامل موثر در رشد آن است. اگر به مناطق کویری دقت کرده باشید، تنها حاوی شن است و هیچگونه سنگ ریزه یا دانههای درشتی ندارد؛ بنابراین توصیه میشود خاک گلدانی که گیاه را در آن قرار میدهید کاملا سبک باشد. معمولا ترکیب خاک یوکا از شن و ماسه و پرلیت است. خاکهای گلدان تجاری که حاوی این ترکیبات هستند، اغلب گزینه مناسبی خواهند بود. علاوه بر نوع خاک، باید زهکشی مناسبی نیز درون گلدان حاوی یوکا انجام شده باشد. یعنی باید شرایطی را فراهم کنیم که آب اضافی درون خاک باقی نماند. علاوه بر این مواد pH خاک برای این گل باید بین 5.5 تا 7.5 باشد.
خاک و آب و نور و دما، همگی پایهها و ستون خانه نگهداری یوکا هستند.
فراهم کردن بهترین خاک یوکا با توجه به نکات زیر، کاریبسیار آسان و بی دردسر است:
- خاک منتخب شما باید شنی بوده و یا با استفاده از ماسه، به زهکشی خوبی رسیده باشد. خاکهای سنگین که آب را برای مدت طولانی در خود حبس میکنند، گزینه مناسبی برای یوکا نیستند.
- برای زهکش بهتر خاک گلدان، به آن پرلیت یا پوکه معدنی اضافه کنید و برای تامین مواد مغذی خاک، کمپوست را از قلم نیندازید.
- برای زیبایی بیشتر و محافظت از خاک، میتوانید یک لایه مالچ یا سنگریزه روی خاک قرار دهید.
- هر 1 الی 2 سال یکبار خاک گلدان را تعویض کنید و در صورت نیاز، هر چندماه یکبار سوراخهای طلایی انتهایی گلدان را مجدد باز کنید تا آب اضافه بتواند از انتهای گلدان خارج شود و ریشهها دچار پوسیدگی نشوند.
2- درخت یوکا یک گیاه نورپسند است
برای نگهداری یوکا باید آن را در معرض نور مستقیم اما ملایم آفتاب قرار دهید تا بتواند به مرحله گل دهی برسد. البته باید این آفتاب به صورت دورهای به آن تابیده شود. آفتاب مستقیم برگهایش را از بین خواهد برد. نور کم هم باعث میشود تا رشد آن کاهش یافته و در نتیجه به مرحله گلدهی نرسد. یوکا به تغییر نور به شدت علاقه داشته و معمولا مکانهایی را دوست دارد که نور مستقیم با ملایمت و به در ساعات مختلف به شاخ و برگهایش بتابد.
3- دمای مناسب متناسب با زادگاه گیاه را فراهم کنید
دما یکی از فاکتورهای مهم برای نگهداری از همه گیاهان است. زادگاه یوکا در مناطق کویری و گرم و خشک است. بنابراین میتوانید آن را در فصول گرم سال در بیرون و در فصول سرد در داخل منزل قرار دهید. مقدار دمایی که این گیاه میتواند تحمل کند بین 13 تا 27 درجه سانتیگراد است.
4- آبیاری زیادی ریشههای یوکا را از بین خواهد برد
یکی دیگر از شرایط نگهداری یوکا در منزل، روش آب دادن به آن است. این گیاه در مناطق کویری رشد یافته و در نتیجه کم آبی را بیشتر میپسندد. به همین دلیل نیازی به آبیاری بیش از اندازه آن نخواهید داشت. از طرفی کم آبی هم میتواند باعث رشد کم آن شود. بهتر است به خاک گیاه برای آبیاری توجه کنید، اگر دو بند انگشت بیرونی آن خشک بود، حتما یوکای شما نیاز به آب دارد. این گیاه نسبت به کم آبی بیشتر مقاوم است. یوکا در آب زیاد دوام نمیآورد و به زودی ریشههایش پوسیده خواهد شد.
5- رطوبت زیاد رشد یوکا را متوقف خواهد کرد
رطوبت یکی دیگر از عواملی است که در رشد یوکا موثر است. در مناطق بومی که این گیاه رشد میکند، رطوبت همیشه کم بوده و بنابراین این گیاه میتواند نسبت به آب و هوای خشک نیز مقاوم باشد. یوکاها مناطق شمالی کشور را نمیپسندند و اغلب در این مناطق دوام نمیآورند. در واقع بهتر است رطوبتی متعادل را برایش فراهم کنید. غبار پاشی یوکا در محیطهایی با خشکی بالا، انتخاب خوبی است.
6- کوددهی؛ یوکا با کمی تغذیه به خوبی رشد میکند
میزان کودی که به یوکا داده میشود نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. خاک گیاه یوکا باید همیشه سبک باشد. در واقع نیازی به اضافه کردن مواد و ترکیبات شیمیایی زیادی برای رشد آن نخواهید داشت. به خصوص در فصولی مانند پاییز و زمستان که گیاه رشد چندانی را ندارد.
در دوره رشد گیاه میتوانید برای گلدهی بیشتر هر دو هفته یکبار مقداری از کودهای مایع را به خاک آن اضافه کنید. دقت داشته باشید که هرچه سن گیاه بالاتر میرود، میزان کودهی به آن نیز باید کمتر باشد.
7- خانه یوکا را تغییر ندهید
یوکا به مکانی که در آن رشد میکند عادت دارد، بنابراین نباید آن را در فواصل کوتاه جابجا کنید. این گیاه دارای رشد کمی بوده و ریشه آن نیز از این قاعده مستثنی نیست. بهتر است یک گلدان مناسب را در ابتدا انتخاب کنید و دیگر به فکر جابجایی یوکا نباشید تا زمانی که ریشهاش بزرگتر از گلدان شود. معمولا طولانیترین فاصله برای تعویض گلدان هر دو سال است. جابجایی گیاه یوکا در فواصل کم باعث آسیب به آن خواهد شد.
8- یک اسفنج نم دار برای تمیزی برگهای یوکا کافی است
روحیه حساس یوکا به برگها نیز منتقل شده است. بنابراین بهتر است استفاده از مواد براق کننده و شیمیایی را برای برگهای آن فراموش کنید. تنها یک پارچه یا اسفنج نم دار برای تمیز کردن برگها کافی است. همچنین برگهای یوکا نیازی به هرس ندارد. تنه یوکا را نیز نباید کوتاه کنید تا زمانی که بیش از حد بزرگ شده و برای مکانی که شما در نظر گرفتهاید مناسب نباشد. البته تنه جدا شده، خود یک یوکای جدید را به شما خواهد داد.
یوکا و بیماریهای احتمالیاش
بیماری یوکا نیز از مواردی است که ممکن است با آن مواجه شوید و نیازمند درمان است. برخی از بیماریها به دلیل مراقبت نادرست ما ایجاد میشود. بنابراین باید با جبران آنها، سلامت یوکا را بازگردانیم. به برخی از این موارد در ادامه اشاره کردهایم:
1- برگهایی با رنگ خاکستری
برگهای خاکستری زمانی ایجاد میشوند که سن گیاه یوکا بالاتر رفته است، در این شرایط جای نگرانی نبوده و تنها با جدا کردن این قسمتها مشکل برطرف خواهد شد. اما در شرایطی رنگ خاکستری در برگهای جوان دیده میشود، که این نشان دهنده وجود قارچ بوده و باید پس از جداسازی برگها از قارچ کش استفاده شود.
2- ساقههای پوسیده در یوکا
پوسیدگی ساقه نیز میتواند دلایل زیادی داشته باشد. به عنوان مثال آبیاری بیش از حد یا خاک نامناسب که باعث ایجاد قارچ شده و در نهایت ساقه را از بین میبرد. گاهی این پوسیدگی ناشی از وجود یک باکتری است که ترشحات مولکولی را در ساقه ایجاد میکند. در این شرایط احتمالا بوی نامطبوعی را از گیاهتان حس خواهید کرد. برای جلوگیری از این مشکل باید به خاک گل یوکا در گلدان توجه و در هنگام مراقبت نکات بهداشتی را کاملا رعایت کنید.
3- برگهایی با رنگ قهوهای
لکههای قهوهای نیز ممکن است در اثر وجود قارچ در برگهای گیاه یوکا ایجاد شوند. برای از بین بردنشان باید آنها را از گیاه جدا کرده و از قارچ کش استفاده کنید. حشره یا فلس نیز ممکن است باعث ایجاد این مشکل شود که باید با استفاده از روشهای طبیعی یا شیمیایی از بین برود.
4- برگهایی با رنگ سفید
اگر شاهد قسمتهای پنبهای سفید در گیاه یوکا هستید، احتمالا عامل آن حشره یا آفات است. باید با سم مخصوص، این گیاه مشکل را برطرف کنید.
5- برگهایی با رنگ زرد
علت این اتفاق نرسیدن نور کافی به برگهای یوکا است. بنابراین باید گیاه خود را به منطقهای با نور بیشتر منتقل کنید.
6- برگهایی با شکل لولهای
از آنجایی که یوکا برگهای سوزنی بلند دارد ممکن است در مواقعی شاهد لولهای شدن آن شوید. این یک اخطار برای عدم تهویه کافی و خشک بودن محیطی است که این گیاه در آن قرار گرفته است. البته گاهی نیز حشرات باعث ایجاد این مشکل میشوند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد بیماریهای این گیاه به مقاله بیماری های یوکا مراجعه کنید.
چگونه یوکا را تکثیر کنیم؟
مطمئنا با ورود اولین گلدان از گیاه یوکا به منزلتان عاشق آن خواهید شد، تا جایی که تمایل پیدا میکنید، تعداد زیادی از آن را در نقاط مختلف منزل خود قرار داده یا آنها را به دوستانتان هدیه دهید. تکثیر یوکا میتواند با روشهای مختلفی انجام شود که به سه نمونه از آنها اشاره کردهایم:
گل یوکا از گیاهانی بسیار زیبا است که به روش های مختلفی تکثیر میشود.
قلمه زنی در فصل بهار و تابستان
باید در فصل بهار و اوایل تابستان که گیاه گل ندارد، این کار را انجام دهید. روش انجام قلمه زنی گیاه یوکا بسیار آسان است. باید تنها به اندازه 4 اینچ در زیر شاخ و برگهای این گیاه یک قلمهای بردارید. سپس آن را در محیطی مناسب بکارید. پس از تکمیل فرایند مراقبت، گیاه شروع به رشد میکند. چهار هفته طول میکشد تا ریشهها بزرگ شده و در عرض دو ماه تعدادشان زیاد خواهد شد.
کاشت بذر یوکا به سادهترین روش
یکی دیگر از روشهای تکثیر یوکا کاشت بذر آن است. برای اینکار کافی است، یک شیار به وسیله سنباده روی بذر ایجاد کرده و آن را در یک گلدان زهکشی شده بکارید. سپس شرایط لازم برای رشد گیاه را فراهم کنید. در عرض دو هفته باید گیاه، به نهال تبدیل شود. در غیر اینصورت باید صبر کنید تا خاک آن کاملا خشک شده و سپس دوباره آبیاری آن را آغاز کنید.
استفاده از پا جوش برای تکثیر یوکا تنه درختی
درون گلدان یوکا درست در جایی که بدنه آن در خاک قرار گرفته، ممکن است نهالهایی از این درخت ایجاد شود. برای آنکه بتوانید یک یوکا در محیط کشت جدید داشته باشید، میتوانید این نهالها را به همراه ریشه جدا کرده و به گلدانی جدید منتقل کنید. به این نهالها پاجوش گفته میشود. گاهی پاجوشها فاقد ریشه هستند که در این شرایط باید در یک خاک مرطوب قرار بگیرند تا ریشه آنها رشد کرده و آماده کاشت شوند.
استفاده از ریزومها
روش دیگری که برای تکثیر یوکا میتوان استفاده کرد استفاده از ریزومهاست. در این روش باید ریزومها را در قطعات 7.5 سانتیمتری تقسیم کنید. سپس در لایهای شن قرار دهید. باید این ترکیب را در محیطی گرم نگهداری کنید، تا جوانه های یوکا را ببینید. پس از آن با کاشتشان در یک گلدان منتظر رشد مجدد یوکا درختی جوان باشید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد بیماری های این گیاه به مقاله تکثیر یوکا مراجعه کنید.
سوالات پرتکرار درباره گیاه یوکا
دیدیم که خواص یوکا بسیار زیاد است اما در رابطه با گیاه یوکا همیشه سوالاتی وجود دارد که ذهن را درگیر میکند. ما در این بخش به این سوالات مهم و پرتکرار پاسخ میدهیم:
با برگهای مرده روی بدنه یوکا چه کار کنم؟
دخالت ما در رشد گیاهان گاهی باعث آسیبهای جدی به آنها خواهد شد. در مورد گیاه یوکا برگهای مرده یک محافظ هستند. محافظی برای مراقبت از برگهایی که به تازگی رشد کردهاند. یوکا برای نگهداری از برگهای جوان خود این قسمتها را تا آخرین لحظه حفظ میکند. بهتر است اجازه دهیم، گیاه روند طبیعی رشد خود را بگذراند.
عمر یوکا چقدر است؟
یوکا در دسته گیاهانی قرار میگیرد که عمر بالایی داشته و تقریبا تا چندین دهه در کنار شما باقی خواهد ماند. البته به شرطی که تمام موارد عنوان شده در بالا برای مراقبت از آن رعایت شده باشد.
گیاهی شبیه یوکا که قابلیت نگهداری در آپارتمان را نیز داشته باشد، کدام است؟
در میان انواع گیاهان آپارتمانی که مراقبت از آن همانند روش نگهداری نخل یوکا در منزل آسان است، میتوانیم به گیاه اسنا نیز اشاره کنیم. البته نگهداری شفلرا و یوکا نیز تقریبا مشابه است.
آیا گیاه یوکا سمی است؟
تاکید بر این است که حیوانات خانگی و کودکان خردسال به یوکا نزدیک نشوند و آن هم به دلیل وجود ماده ساپونین در این گیاه است. البته در حالت عادی مشکلی را ایجاد نخواهد کرد، اما اگر کودکان یا حیوانات برگهای آن را در دهانشان قرار دهند، باعث ایجاد مشکلات جدی برایشان خواهد شد.
تفاوت گل یوکا تنه دار و بدون تنه چیست؟
احتمالا در زمان جستجوی یوکا در فضای اینترنت با مدلهای مختلف تنه دار و بدون تنه مواجه شدهاید. این گیاهان به دلیل سنشان با این اسامی به فروش میرسد. یوکای بدون تنه جوانتر بوده و تنه چوبی را ندارد. در این مدلها برگهایی از سطح خاک گلدان بیرون زدهاند.
در صورتی که یوکای تنه دار سن بالاتری داشته و از یک تنه به همراه برگهایی که در راس آن گرفته تشکیل شده است. به طور کلی با افزایش سن یوکا برگهای قسمت پایینی ریخته شده و تنها یک تنه چوبی از آن باقی میماند.
خاک یوکا اسیدی یا قلیایی باشد؟
pH مناسب برای خاک گیاه یوکا بین 5.5 تا 7.5 است.
سخن پایانی
وجود یک گیاه آپارتمانی مانند گل یوکا تزیینی باعث ایجاد شادابی و نشاط در مکانهایی میشود که در آن قرار گرفته است. یوکا گل آپارتمانی است که با طول عمر بالایش برای مدت زیادی در کنار شما زندگی خواهد کرد. این گیاه طول عمر بالایی داشته و میتواند با تغییرات آب و هوایی فصول مختلف سال کاملا سازگار شود. گیاه یوکا یکی از مدلهای گیاهان درختچهای است که یک تنه داشته و برگهایی در قسمت بالایی آن واقع شده است. با خرید این محصول میتوانید حس داشتن یک درخت کوچک را در منزلتان تجربه کنید. امیدواریم این مطلب توانسته باشد به صورت کامل شما را با اقلیم و شرایط نگهداری یوکا این گیاه آشنا کند. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه خرید این گیاه به مقاله خرید و قیمت یوکا مراجعه کنید.
با عرض احترام من شنیدم یوکا سمی هست و نباید در دسترس سگ ها باشه درسته؟ اگر سمی هست بفرمایین من این گیاه رو تهیه نکنم
سلام وقتتون بخیر
بله؛ یوکا مقداری مسمومیت و حساسیت به همراه داره اما به حدی نیست که باعث مرگ یا مشکلات جدی برای سگ ها بشه، اگه نگران این مورد هستین میتونین مقاله گیاهان سمی برای سگ رو مطالعه کنین و از جایگزین های پیشنهادی استفاده کنین.
ممنون از مطلب مفیدتون، الان چون هوا سرد شده اگر داخل بالکن نگهداری بشه دچار آسیب میشه؟؟
سلام وقتتون بخیر
حداقل دمای مناسب برای یوکا 13 درجه سانتی گراد هست و بنابراین بهتره اگه تو فصل پاییز و زمستون از گل یوکا نگهداری میکنین، دور اون رو با پلاستیک، فضایی مثل گلخونه درست کنین و یا گلدان رو به داخل بیارین. سرمای بیش از حد میتونه گیاه رو از بین ببره.